جراحی تعویض مفصل لگن
با پیشرفت علم همه ما شاهد تغیرات ویژه ای در صنایع مختلف به ویژه در صنعت پزشکی هستیم. به صورتی که به راحتی امکان انجام جراحی های مختلف و از جمله جراحی لگن نیز وجود دارد. جراحی لگن یا تعویض مفصل لگن در شرایطی انجام می شود که بیمار دچار درد، التهاب و آسیب شدید در این ناحیه شده باشد.
| ✅ مهم ترین مزیت جراحی لگن | کاهش درد بیمار و بهبودی سریع |
| ✅ هزینه جراحی لگن | متفاوت بر اساس نوع بیمه، نوع بیمارستان و نوع پروتز |
| ✅ زمان لازم برای استراحت بعد از عمل | بین 5 الی 6 هفته |
| ✅ شایع ترین عوارض جراحی لگن | بروز عفونت در محل جراحی به صورت موقت |
| ✅ بیمه های تحت پوشش عمل تعویض مفصل لگن | بیمه تامین اجتماعی، بیمه تکمیلی |
تعویض مفصل لگن یا آرتروپلاستی مفصل لگن یک جراحی مهم است که در آن مفصل لگن آسیب دیده با مفصل مصنوعی یا ایمپلنت تعویض و جایگزین آن می شود. در برخی شرایط نیز با معاینه کامل بیمار، پزشک تصمیم می گیرد که بطور کامل کل مفصل را تعویض کند یا بخش آسیب دیده آن را تعویض یا بازسازی کند. جراحی لگن امروزه با روش های مختلف و تکنیک های منحصر به فرد انجام می شود که در ادامه به بررسی کامل آن می پردازیم.
دلایل انجام تعویض مفصل لگن
یکی از مهم ترین و حساس ترین جراحی های ارتوپدی که کیفیت انجام آن اهمیت زیادی دارد، تعویض مفصل لگن یا جراحی لگن است. تعویض مفصل لگن در شرایطی انجام می شود که مفصل لگن به دلیل تروما، ضربه، افتادن یا سقوط از ارتفاع دچار آسیب شده و یا پوکی استخوان به ویژه در سالمندان بروز نموده باشد، به صورتی که پزشک یا بیمار دیگر قادر به درمان یا کاهش درد بیمار در ناحیه آسیب دیده نباشد.
از جمله مهم ترین دلایل انجام تعویض مفصل لگن می توان به موارد مهم زیر اشاره کرد:
1- در رفتگی مادرزاد در ناحیه لگن
یکی از دلایل شایع و مهم که پزشک اقدام به تعویض لگن می کند، این است که فرد به صورت ژنتیکی و مادرزاد در ناحیه لگن دچار آسیب شدید شده باشد. در چنین مواردی چون امکان درمان بیمار و همچنین کاهش درد بیمار وجود ندارد، پزشک تصمیم می گیرد که از طریق تعویض مفصل لگن اقدام به درمان این مشکل کند.
2- ساییدگی شدید لگن
یکی دیگر از مشکلات رایج بین سالمندان که به دلیل آسیب دیدن یا پوکی استخوان رخ می دهد، ساییدگی مفصل لگن است. در چنین مواردی امکان بازسازی و ترمیم این مفصل با مصرف دارو یا سایر اقدامات دیگر وجود ندارد. به همین دلیل برای جلوگیری از شکستن یا آسیب های شدید دیگر به مفصل لگن، جراحی مفصل لگن انجام می شود.
3- شکستگی لگن بر اثر ضربه یا تروما شدید
در برخی موارد در صورتی که فرد بر اثر تصادف، سقوط از ارتفاع، تروما شدید و … به مفصل لگن او آسیب شدید وارد شود، باعث شکستگی لگن شده و بهترین روش برای درمان، جراحی لگن پیشنهاد و انجام می شود تا روند درمان و جوش خوردن مفصل لگن سریع تر انجام شود.
4- سیاه شدن سر استخوان ران
یکی دیگر از مشکلات و بیماری هایی که ممکن است به دلیل عفونت شدید استخوان لگن یا بر اثر جراحی های سنگین رخ دهد، سیاه شدن سر استخوان ران یا لنکروز استخوان ران است. در چنین مواردی نیز به منظور جلوگیری از آسیب ها یا مشکلات شدیدتر، جراحی لگن یا به اصطلاح جراحی تعویض مفصل لگن انجام می شود.
5- رماتیسم مفصلی شدید
یکی از مشکلات و بیماری های ژنتیکی که ممکن است فرد حتی در سنین پایین هم به آن مبتلا شود، رماتیسم مفصلی شدید است. در این بیماری نیز مفصل لگن و حتی سایر مفاصل دیگر دچار آسیب شدید شده و باعث آسیب دیدن شدید لگن می شود. به همین منظور برای درمان این مشکل، جراحی لگن انجام می شود.
6- تحلیل مفصل ران به دلیل آرتروز شدید
یکی دیگر از مشکلاتی که به دلیل آرتروز شدید مفصل ران رخ می دهد، تحلیل مفصل ران به دلیل آرتروز شدید به ویژه در سنین بالا و در سالمندان است. این دلیل و بیماری نیز باعث می شود که پزشک برای تعویض مفصل ران اقدام کند.
هزینه جراحی تعویض مفصل لگن
یکی از مهم ترین دغدغه بیماران زمان انجام تعویض مفصل هیپ یا همان مفصل لگن، هزینه آن است. به طور کلی هزینه های مختلف درمان و جراحی تعویض مفصل لگن تعریف و تعیین شده و به شرح زیر است:
– هزینه بستری، اتاق عمل و جراحی
هزینه بستری، و اتاق عمل بر اساس پیچیدگی و نوع عمل بیمار و همچنین دولتی یا خصوصی بودن بیمارستان متفاوت است.
– هزینه خرید پروتز
بر اساس آسیب وارد شده به مفصل ران و استخوان آن، پزشک نوع پروتز مورد استفاده برای جراحی را نیز تعیین می کند. بنابراین بر اساس نوع پروتز نیز هزینه و قیمت پروتز نیز متفاوت خواهد بود.
– نوع بیمه بیمار
بر اساس نوع بیمه بیمار و پشتیبانی های بیمه او ممکن است هزینه برای هر بیمار متفاوت باشد. به صورتی که بیمه تقبل کند که بخشی از هزینه جراحی را پرداخت کرده و کل هزینه ها کاهش می یابد.
بهترین جراح تعویض مفصل لگن
یکی از مهم ترین مواردی که در بهبودی سریع بیماران پس از جراحی مفصل لگن تاثیر ویژه ای دارد، انتخاب پزشک معتبر و حاذق است. دکتر علی یگانه یکی از بهترین حراحان حاذق و فعال در زمینه تعویض مفصل زانو و مفصل لگن است. دکتر علی یگانه یکی از پزشکان معتبر و عضو انجمن ارتوپدی آمریکا است که تاکنون تعداد قابل توجهی جراحی تعویض مفصل هیپ را با موفقیت بالا انجام داده اند.
اهمیت انتخاب بهترین جراح لگن
همان طور که می دانید مفصل ران و لگن جز مهم ترین و اصلی ترین مفصل های بدن محسوب می شوند که در صورت آسیب دیدن ممکن است زندگی فرد را به طور کامل تحت تاثیر قرار دهد. با این وجود با توجه به این که خوشبختانه شاهد رشد و پیشرفت در حوزه پزشکی هستیم، حتی امکان تعویض مفصل لگن نیز توسط بهترین مختصصین جراحی ارتوپدی وجود دارد.
اما نکته مهم این است که با توجه به حساس بودن این نوع جراحی و همچنین با توجه به این که مفصل لگن و استخوان ران جز بزرگ ترین و مهم ترین مفصل ها محسوب می شوند، انتخاب بهترین جراح لگن تاثیر ویژه ای در بهبودی سریع تر بیمار، جلوگیری و به حداقل رساندن عوارض جراحی و همچنین موفقیت آمیزتر شدن این جراحی می شود.
جراحی لگن چگونه انجام می شود؟
جراحی تعویض با توجه به این که از اهمیت زیادی برخوردار است، جراحی باید صرفا توسط یک جراح متخصص ارتوپد انجام شود. جراحی لگن بدین صورت است که مفصل آسیب دیده بیمار توسط جراح برداشته شده و سپس یک مفصل مصنوعی جایگزین آن می شود.
مدت زمان جراحی نیز معمولا 1 تا 2 طول می کشد؛ اما به طور کلی این مدت زمان ممکن است برای بیماران مختلف متفاوت و متغیر باشد. روند جراحی لگن به شرح زیر است:
– بیهوش کردن بیمار
ابتدا بر اساس نوع عمل بیمار و همچنین میزان پیچیدگی آن، مدت زمان جراحی توسط پزشک تخمین زده می شود. سپس بیهوشی در اتاق عمل انجام می شود.
– برداشتن مفصل آسیب دیده
در این مرحله ابتدا جراح ارتوپد قسمت آسیب دیده استخوان ران را که به مفصل لگن متصل شده، بر می دارد تا مفصل جدید جایگزین آن کند.
– جایگزین کردن مفصل آسیب دیده
پس از برداشتن مفصل، با استفاده از دسته Stem، یک کره فلزی را که جایگزین قسمت آسیب دیده استخوان ران می شود، به استخوان و مفصل لگن متصل می کند.
– پاکسازی کردن بخش آسیب دیده
در این مرحله، قسمتی از استخوان لگن (استابولوم) که محل اتصال سر استخوان ران است، از غضروف و بخش های آسیب دیده جدا و پاک سازی می شود.
– قرار دادن مفصل جدید
در مرحله آخر نیز حفره استابولوم که به شکل نیم کره است، ابتدا کاسه فلزی و سپس در کاسه ی فلزی، کاسه پلاستیکی قرار داده می شود. همچنین روی این کاسه فلزی یک سری پلاستیکی قرار داده می شود تا مفصل ران بتواند به راحتی حرکت کند.
چه کسانی نیاز به تعویض مفصل لگن دارند؟
همان طور که در پاراگراف های بالاتر نیز ذکر شد، عمل جراحی تعویض مفصل یک جراحی آرتروپلاستی مفصل ران است که در آن مفصل لگن آسیب دیده برداشته شده و سپس غضروف آسیب دیده اطراف آن با یک پروتز جدید جایگزین می شود. بنابراین به طور کلی می توان گفت که افراد زیر به پروتز و تعویض مفصل لگن نیاز دارند:
1- افراد مبتلا به آرتروز ران
در صورتی که بیمار درد شدیدی در ناحیه ران احساس کرده یا توانایی حرکت دادن پا و راه رفتن را به راحتی نداشته باشد، لازم است که برای تعویض مفصل لگن اقدام کند.
2- بیماران مبتلا به آماس مفصلی
آماس مفصلی یا استئوآتریت یک بیماری شایع بین سالمندان و مبتلایان به پوکی استخوان است که در آن در مفصل ران التهاب ایجاد شده و ساییدگی رخ می دهد.
3- شکستن مفصل ران
در صورتی که بر اثر ضربه، تروما یا تصادف و … مفصل ران به شدت دچار آسیب و شکستگی شده باشد، لازم است که کل مفصل لگن تعویض شده و پروتز جایگزین آن شود.
فیلم تعویض مفصل لگن
دکتر علی یگانه یکی از بهترین جراحان ارتوپد در زمینه عمل تعویض مفصل هیپ است. به گفته این پزشک عمل جراحی تعویض مفصل هیپ یکی از موفق ترین عمل های جراحی ارتوپدی است که در آن میزان رضایت بیماران تا حد قابل توجهی رو به افزایش یافته است. به همین منظور علاوه بر افزایش طول عمر پروتز جایگزین، بیماران پس از عمل نیز احساس بهتری خواهند داشت. با این وجود یکی از مهم ترین اقدامات حیاتی برای این کار انجام اقدامات لازم بعد از جراحی برای بهبودی سریع تر بیمار است.
آناتومی مفصل لگن
آناتومی مفصل لگن بدین صورت است که مجموعه ای از استخوان های تنه و پاها را به هم متصل کرده و از تنه پشتیبانی کرده و حرکت بدن را متعادل می کند. مفصل لگن نیز از استخوان های لگن تشکیل شده است.
بدین صورت که در جلو و در قسمت شرمگاهی و از پشت توسط استخوان خارجی استخوان ران و مفصل لگن را به هم متصل شده اند. علاوه بر این، می توان گفت که آناتومی مفصل لگن شامل موارد زیر است:
– مفصل لومبوساکرال
مفصل لومبوساکرال بین استخوان خاجی و آخرین مهره کمر قرار داد و وظیفه آن فراهم کردن امکان خم شدن و کشش و مقدار کمی از خم شدن جانبی در ناحیه لگن است. با افزایش سن میزان انعطاف پذیری این مفصل کاهش پیدا می کند.
– مفصل ساکرو کروسیژئال
مفصل ساکرو کروسیژئال یک مفصل غضروفی ثانویه است که از یک دیسک بین مهره ای بین استخوان خاجی و دنبالچه و رباط های جانب تشکیل می شود.
– مفصل ساکروایلیاک
مفصل ساکروایلیاک یک مفصل بی حرکت است که توسط کپسول مفصلی بسیار محکم احاطه شده و از نزدیک به حاشیه مفصل قرار دارد. این مفصل دارای دو قسمت مختلف و شامل قسمت دمی که از سطح مفصلی تشکیل شده و قسمت فوقانی پشتی، بین غده خلفی ایلیوم و خاجی، حاوی قسمت های رشته ای یا رباطی مفصل است.
تعویض مفصل لگن چگونه انجام می شود؟
عمل تعویض مفصل نیز طی مراحل زیر انجام می شود:
1- بیهوشی
با تشخیص متخصص بیهوشی، و بر اساس مدت زمان لازم برای عمل، مقدار بیهوشی لازم به فرد تزریق می شود.
2- جایگزین شدن مفصل لگن
پس از آماده و سپس باز کردن محل عمل، مفصل لگن مصنوعی که شامل سوکت و سر توپی شکل است، جایگزین سر استخوان فمور می شود.
3- قرار دادن پروتز لگن
پروتز تهیه شده توسط بیمار یا بیمارستان به جای استخوان آسیب دیده قرار می گیرد. سپس سر استخوان فمور جدید را در ناحیه سوکت جدید ثابت شده، قرار داده می شود.
4- برداشتن غضروف آسیب دیده
در این مرحله غضروف و استخوان آسیب دیده به صورت کامل برداشته می شود.
5- تغییر شکل سطح استخوان
در این مرحله سطح استخوان متناسب با اندازه و فرم پروتز یا مفصل مصنوعی توسط پزشک تغییر شکل می دهد.
6- بخیه زدن برش ها
در مرحله آخر برش های ایجاد شده، بخیه زده می شود. سپس پانسمان روی محل جراحی قرار داده می شود تا از بروز عفونت و تورم در این ناحیه جلوگیری شود.
عمل تعویض مفصل لگن چند ساعت طول می کشد؟
در پاراگراف های بالاتر در مورد آناتومی لگن و هچنین مواردی که باعث می شود یک فرد نیاز به تعویض مفصل لگن داشته باشد، صحبت شد. بنابراین به طور کلی می توان گفت که بر اساس موارد ذکر شده در مورد نحوه انجام این عمل، عمل تعویض مفصل لگن بین 1 الی 2 ساعت طول می کشد. سپس بر اساس نوع و میزان بیهوشی و همچنین تجویز پزشک و متخصص بیهوشی، بیمار نیم ساعت الی 1 ساعت در ریکاوری خواهد بود و سپس به بخش منتقل می شود.
اقدامات قبل از جراحی لگن
به طور کلی عمل لگن یک جراحی سخت و نسبتا زمان بر محسوب می شود. به همین دلیل برای این که مدت زمان نقاهت بیمار راحت تر بوده و سریع تر طی شود، لازم است که اقداماتی قبل از جراحی لگن نیز انجام می شود. مهم ترین اقدامات قبل از جراحی تعویض مفصل لگن می توان به موارد مهم زیر اشاره کرد:
1- انجام آزمایشات و تست های لازم
قبل از جراحی لازم است که کلیه آزمایش های خون، و همچنین سایر روش های تشخیص بهتر از جمله نور قلب، تست سی تی اسکن و MRI و … باید به طور کامل انجام شود. پزشک زمان جراحی از این تست ها برای تشخیص بهتر محل آسیب دیده و در نظر گرفتن شرایط بیمار حتی حین عمل نیز استفاده می کند.
2- قطع مصرف برخی از داروها
بیمار باید هر گونه دارویی که به دلیل بیماری های مزمن یا بیماری حاد مصرف می کند، به پزشک اطلاع دهد. چون لازم است برخی از قرص و داروها حداقل از 2 تا 3 هفته قبل از جراحی مصرف نشود. مهم ترین داروهایی که بیمار مجاز به مصرف آن ها نیز می توان آسپرین، وارفارین، هر گونه مسکن، و … را نام برد.
3- قطع مصرف سیگار و خوردنی و آشامیدنی ها
حداقل 2 هفته قبل از جراحی، به طور کامل مصرف سیگار و سایر دخانیات دیگر را قطع کنید. همچننی 8 تا 12 ساعت قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل لگن
علاوه بر رعایت و مراقبت های قبل از جراحی لگن، لازم است که پس از عمل نیز مراقبت ها و نکات مهمی را مد نظر داشته باشید تا روند درمان سریع تر و بهتر طی شود. علاوه بر این، انجام مراقبت های لازم بعد از عمل تعویض مفصل لگن تاثیر زیادی در کاهش دوران نقاهت نیز دارد. مهم ترین مراقبت ها بعد از عمل به شرح زیر است:
– رسیدگی به محل جراحی شده
با توجه به این که پس از اتمام جراحی، محل آن بخیه زده می شود؛ برای درمان هر چه بهتر و سریع تر محل آن لازم است که به صورت روزانه پانسمان آن را تعویض کرده و با سرم شستشو، تمیز کنید. همچنین در صورت تورم در ناحیه جراحی شده 4-5 بار در روز و هر دفعه به میزان 20 دقیقه روی محل جراحی یخ بگذارید.
– مصرف داروهای لازم
در برخی موارد برای جلوگیری از عفونت کردن محل زخم و بخیه، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند. بنابراین برای درمان سریع تر، طبق تجویز پزشک آنتی بیوتیک یا سایر داروهای تجویز شده را مصرف کنید.
– تمرین راه رفتن
طبق دستور پزشک معالج، حداقل 3 هفته بعد از عمل ابتدا با واکر و عصا و پس از یک هفته بدون عصا و با کمک یک همراه به آرامی راه بروید.
– انجام حرکات ورزشی
با توجه به این که قبل از جراحی مفصل ران و لگن ضعیف شده اند، لازم است که برای تقویت این عضلات حرکات ورزشی که توسط پزشک توصیه می شود را به صورت کامل و صحیح انجام دهید.
– نشستن و برخاستن صحیح
حداقل تا 5 هفته بعد از جراحی با کمک دیگران از جای خود برخیزید. برای برداشتن اجسام از روی زمین خم نشوید. همچنین از بالشت های مخصوص زمان نشستن استفاده کنید. زمان نشستن روی صندلی نیز زانو پایین تر از مفصل ران قرار گیرد. علاوه بر این، حتما از توالت فرنگی استفاده کنید.
عوارض تعویض مفصل لگن
همان طور که در پاراگراف های بالاتر نیز ذکر شد، یکی از مهم ترین عواملی که باعث موفقیت آمیز بودن عمل جراحی لگن و تعویض مفصل آن می شود، انتخاب پزشک حاذق و معتبر است. با این وجود در برخی موارد ممکن است به دلایل مختلف مانند عدم رعایت نکات قبل و بعد از عمل، سابقه بیماری های مختلف در بیمار و … شاهد عوارشی بعد از تعویض مفصل لگن باشید.
بنابراین لازم است که از ابتدا با برخی از عوارض تعویض مفصل لگن آشنا باشید. مهم ترین عوارض به شرح زیر است:
– درد در ناحیه تعویض مفصل
این درد ممکن است ناشی از ایجاد عفونت در ناحیه جراحی یا لقی پروتز رخ دهد که با مصرف دارو و انجام حرکات تقویت مفصل برطرف می شود.
– عفونت در محل جراحی
در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل آلوده شدن محل جراحی و عدم پانسمان تمیز یا رعایت بهداشت محل جراحی عفونت کند. این مشکل یا عارضه نیز با مصرف آنتی بیوتیک برطرف می شود.
– متفاوت بودن طول پاها
حتی با وجود این که پزشک همواره سعی دارد که طول پاها پس از جراحی نیز یکسان باشد، ممکن است بر اثر تفاوت در محل قرار گیری پروتز نسبت به مفصل اصلی لگن، طول پاها متفاوت باشد. برای رفع این مشکل نیز می توان از کفش های مناسب استفاده کرد.
درمان های جایگزین جراحی مفصل لگن
با توجه به این که جراحی لگن و تعویض مفصل آن جز جراحی های سخت محسوب می شود، برخی از بیماران ترجیح می دهند روش های دیگری را برای درمان انجام دهند. اما نکته مهم این است که انجام روش های غیر جراحی بر اساس نوع و شدت آسیب به مفصل ران متفاوت خواهد بود. با این وجود در برخی موارد می توان از درمان های جایگزین زیر نیز استفاده کرد:
1- استفاده از سلول هاي بنیادی موجود در چربی زير پوست بيمار
با استفاده از سلول های بنیادی موجود در چربی زیر پوست بیمار و همچنین انجام عملیات های پزشکی و تبدیل آن به یک ماده موثر می توان به بهبود دردهای مفصل لگن بیمار کمک کرد.
2- استفاده از مکمل های عضروف ساز
در برخی موارد که آسیب به لگن یا ران شدید نباشد، و همچنین فرد در ابتدای راه مبتلا شدن به آرتروز باشد، می توان با مصرف مکمل غضروف ساز از انجام جراحی جلوگیری کرد.
مزایای تعویض مفصل لگن
در صورتی که آسیب های وارد شده به ناحیه لگن یا هر کدام از مشکلات و دلایل ذکر شده که باعث می شود، بیماران نیاز به انجام جراحی لگن داشته باشند، شدید باشد، بهترین روش صرفا تعویض مفصل لگن است. چرا که در برخی موارد جایگزینی برای این عمل وجود ندارد. علاوه بر این، انجام این عمل مزایای مختلفی نیز دارد که به شرح زیر است:
- جلوگیری از آسیب های شدید به عضلات اصلی مفصل لگن و استخوان ران
- درد کم تر یا از بین رفتن کامل درد در ناحیه لگن و حتی کمر
- بهبودی سریع و امکان انجام کارهای روزمره پس از چند هفته
بیمه های تحت پوشش برای جراحی لگن
برخی از بیمه های درمانی از هزینه های جراحی لگن پشتیبانی کرده و هزینه های آن را متقبل می شوند. از جمله بیمه های تحت پوشش برای جراحی لگن می توان بیمه های زیر را نام برد:
- بیمه تامین اجتماعی
- بیمه تکمیلی سامان، تامین اجتماعی
- بیمه شرکت نفت
- بیمه بانک های دولتی
سوال متداول
1- عمر مفید مفصل لگن جدید چقدر است؟
بر اساس سن بیمار، وزن بیمار، شرایط جسمی و مراقبت های پس از جراحی، عمر مفید مفصل متفاوت و بین 10 الی 15 سال خواهد بود.
2- هزینه جراحی و تعویض مفصل لگن چقدر است؟
بر اساس نوع بیمه بیمار، پیچیدگی عمل، مدت عمل، و بیمارستان هزینه ها متفاوت و متغیر است.
3- چه مدت بعد از جراحی لگن می توان به کارهای روزمره رسیدگی کرد؟
حداقل 5 تا 6 هفته بعد از عمل می توانید کارهای آسان و سبک انجام دهید.